- Psychosociaal therapeut opleiding
Welke methodieken leer je in de psychosociaal therapeut opleiding?
De evolutie van cognitieve gedragstherapie (CGT) heeft geleid tot de ontwikkeling van de zogenaamde derde generatie CGT. Deze nieuwe golf onderscheidt zich van eerdere vormen door een sterkere focus op mindfulness, acceptatie, en de therapeutische relatie. Deze golf is de basis van het gedachtegoed die we belangrijk vinden binnen onze opleidingen. In dit artikel verkennen we deze derde golf van cognitieve gedragstherapie, haar versterking in psychosociale therapie en wat een paar van die methodieken inhouden in een notendop.
De derde golf van cognitieve gedragstherapie (CGT)
De derde-generatie cognitieve gedragstherapie (CGT), ontstaan in de late jaren ’90, volgde op de tweede golf van CGT uit de jaren ’60 en ’70. Deze tweede golf, waar pioniers als Aaron Beck en Albert Ellis het voortouw in namen, combineerde cognitieve theorieën met gedragstherapie tot een nieuwe methodiek. Het richtte zich vooral op het beïnvloeden van gedachten en overtuigingen om gedrag te veranderen. De derde golf van CGT reageerde op de beperkingen van eerdere methodes en bracht een meer holistische kijk op psychische gezondheid. Het legt de nadruk op mindfulness, acceptatie, en de relatie tussen therapeut en cliënt. Methodieken zoals Acceptance and Commitment Therapy (ACT) en Metacognitieve therapie (DBT) van deze golf benaderen de wisselwerking tussen gedachten, emoties en lichaam op een flexibele manier. Ze moedigen aan om ervaringen te accepteren in plaats van ertegen te vechten, wat leidt tot een dieper pad van welzijn en persoonlijke ontwikkeling.
De versterking van psychosociale therapie door de derde golf van CGT
Psychosociale therapie en de derde generatie cognitieve gedragstherapie (CGT) hebben veel gemeen in hun aanpak van psychische gezondheid. Beide erkennen de ingewikkelde relatie tussen een individu en zijn omgeving. De derde golf CGT, die zich focust op mindfulness, acceptatie en de therapeutische relatie, is een waardevolle toevoeging aan psychosociale therapie. Deze methoden kijken naar alle aspecten van het mens-zijn: denken, emoties, lichaam en sociale interacties. Door technieken van de derde golf CGT te gebruiken in psychosociale therapie, kunnen therapeuten hun cliënten beter helpen. Ze leren daarbij cliënten niet alleen hun gedrag te begrijpen en te veranderen, maar ook om op een bewuste en accepterende manier om te gaan met gedachten, emoties en relaties. Deze combinatie verbetert de ondersteuning van cliënten in hun streven naar een gebalanceerd en vervuld leven, met aandacht voor hun volledige psychosociale omgeving.
Hoe gaat StressWise Academy om met dit soort methodieken binnen de opleiding?
StressWise Academy legt de basis in Acceptance & Commitment Therapy in haar opleidingen, waaronder de ACT & Psychosociaal Therapeut opleiding. Wij kiezen in het specifiek voor echt omdat ACT erg effectief is gebleken in het helpen van mensen met psychosociale problemen. Zo ondersteunt het mensen om hun gedachten en emoties te accepteren, in plaats van ertegen te vechten. Deze therapie helpt mensen psychologisch veerkrachtiger te worden door ze te leren bewust en aanvaardend te leven. ACT moedigt mensen aan om keuzes te maken die in lijn zijn met hun persoonlijke waarden, wat leidt tot een rijker en betekenisvoller leven. Bovendien biedt het concrete hulpmiddelen en technieken om beter om te kunnen gaan met dagelijkse stress en psychologische uitdagingen, wat het een praktische keuze maakt voor veel cliënten én hulpverleners.
Dat betekent niet dat we geen waarde zien in andere methodieken. Zo introduceren we ook andere methodieken zoals MOL en Voice Dialogue in onze opleidingen. Daarnaast gebruiken we oefeningen die ook voorkomen in andere methodieken. Bovendien vragen we van onze studenten om aanvullende literatuur te lezen die bij hen past als persoon. Het komt vaak voor dat er door studenten dan ook boeken worden gelezen die niet onder ACT vallen. Op deze manier moedigen we onze studenten aan om hun eigen stijl te ontwikkelen die past bij wie ze zijn. Om jou als lezer een idee te geven om wat voor soort methodieken dit kan gaan, informeren we je in dit artikel verder. In een notendop wordt beschreven wat elke methodiek inhoudt, welke voordelen het heeft en voor wat voor wie het effectief is gebleken. Al deze methodieken zijn ontstaan uit of sluiten goed aan bij de derde golf van CGT. We beginnen bij onze basis: ACT.
Acceptance and Commitment Therapy (ACT)
Kern: ACT legt de nadruk op het accepteren van negatieve gedachten en gevoelens als een onvermijdelijk onderdeel van het menselijk bestaan en het zich committeren aan acties die overeenstemmen met persoonlijke waarden. Deze benadering gebruikt mindfulness-technieken en gedragsverandering om psychologische flexibiliteit te verhogen.
Voordelen: ACT is een bewezen effectieve methodiek in het verhogen van aanpassingsvermogen en het omgaan met fysieke en psychische pijn. Het helpt individuen om een rijk en zinvol leven te leiden, ondanks de aanwezigheid van pijnlijke ervaringen.
Voor Wie: Bijzonder geschikt voor mensen met angststoornissen, depressie, stressgerelateerde problemen, en ook voor diegenen die worstelen met een laag zelfbeeld en persoonlijke waardenconflicten.
Method of Levels (MOL)
Kern: Method of Levels (MOL) is een therapievorm die zich richt op het bewustmaken van conflicterende gedachtenpatronen die psychologische distress veroorzaken. Het is gebaseerd op Perceptual Control Theory, die stelt dat psychologische problemen ontstaan wanneer er een conflict is tussen verschillende niveaus van doelen of waarnemingen in iemands geest.
Voordelen: MOL is een unieke methodiek in zijn flexibele, cliëntgestuurde benadering, waarbij de therapeut de cliënt volgt in het gesprek zonder een vooraf bepaalde agenda of richtlijn. Dit bevordert diepe zelfreflectie en inzicht, wat leidt tot een betere psychologische afstemming en het oplossen van interne conflicten.
Voor Wie: Zeer geschikt voor individuen die zich gevangen voelen in cycli van interne conflicten, die moeite hebben met het identificeren van de oorzaak van hun psychische problemen, of die een meer exploratieve en inzichtgevende therapievorm zoeken. MOL kan daarnaast ook effectief zijn voor mensen die traditionele vormen van therapie als te gestructureerd of beperkend hebben ervaren.
Voice Dialogue
Kern: Voice Dialogue is een therapeutische methodiek die zich richt op het verkennen van de verschillende ‘subpersoonlijkheden’ of ‘stemmen’ binnen een individu. Deze methode, ontwikkeld door Hal en Sidra Stone, helpt cliënten om bewust te worden van en te communiceren met deze verschillende aspecten van zichzelf, vaak aangeduid als ‘ikken’. Lees op deze pagina meer over Voice Dialogue.
Voordelen: Voice Dialogue faciliteert een diep zelfbewustzijn en zelfacceptatie door cliënten te helpen de dynamiek tussen hun verschillende subpersoonlijkheden te begrijpen. Dit proces stelt cliënten in staat om onbewuste patronen te herkennen en meer evenwichtige beslissingen te nemen. Het bevordert ook empathie en begrip voor verschillende aspecten van het zelf, wat leidt tot een grotere innerlijke harmonie.
Voor Wie: Bijzonder effectief voor mensen die worstelen met innerlijke conflicten, zelfontdekking, en persoonlijke groei. Het is ook waardevol voor diegenen die hun zelfkennis willen verdiepen en een evenwichtiger gevoel van zelf willen ontwikkelen. Voice Dialogue is nuttig voor mensen die verschillende, soms tegenstrijdige, delen van hun persoonlijkheid willen integreren en harmoniseren.
Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT)
Kern: MBCT combineert elementen van traditionele CGT met mindfulness-praktijken. Het is specifiek ontworpen om terugval bij depressie te voorkomen door het bevorderen van bewustzijn van de huidige ervaring en het doorbreken van de automatische negatieve gedachtepatronen. Daarnaast helpt het ook in het voorkomen van terugval in burn-out.
Voordelen: Het helpt aanzienlijk bij het verlagen van het risico op terugval bij depressie en bevordert een grotere emotionele stabiliteit en innerlijke ruimte.
Voor Wie: Zeer effectief voor mensen die meerdere episoden van depressie hebben ervaren en voor degenen die willen werken aan het verbeteren van hun emotionele bewustzijn.
Compassion-Focused Therapy (CFT)
Kern: CFT is een methodiek ontworpen om mensen te helpen compassie te ontwikkelen voor zichzelf en anderen, vooral in situaties waarin zelfkritiek en schaamte overheersen.
Voordelen: Verhoogt zelfcompassie en empathie, vermindert zelfkritiek, en verbetert het algemene gevoel van welzijn.
Voor Wie: Nuttig voor individuen met een hoge mate van zelfkritiek, zelfhaat of schaamte, en voor degenen die moeite hebben met het tonen van compassie voor zichzelf en anderen.
Metacognitieve Therapie (MCT)
Kern: MCT is een methodiek die concentreert zich op het veranderen van de manier waarop mensen denken over hun denken, met een speciale focus op het verminderen van piekeren en rumineren. Het benadrukt het belang van het beheersen van metacognities – de gedachten die we hebben over onze gedachten. Het boek ‘leef meer, denk minder‘ gaat diep in op deze methode.
Voordelen: MCT is effectief in het reduceren van aanhoudende negatieve gedachten en het bevorderen van een gezondere denkwijze. Het helpt mensen hun mentale processen te herkennen en zich anders te verhouden tot die processen.
Voor Wie: Vooral nuttig voor mensen met een gegeneraliseerde angststoornis, depressie, en voor diegenen die last hebben van chronische piekergedachten.
Conclusie
Psychosociale therapie binnen onze opleidingen worden sterk gevormd door het gedachtegoed die voort is gekomen uit de derde golf van CGT. In plaats van gedachten te veranderen of af te wijzen, creëren we openheid en acceptatie van gedachten, emoties en gebeurtenissen. Tegelijkertijd leer je om mensen te helpen om stappen te ondernemen die belangrijk zijn voor hun ontwikkeling als persoon. Een aantal methodieken die in lijn liggen met de derde golf van CGT en waarvan veel elementen van terugkomen in onze opleidingen zijn ACT, MCT, MOL, Voice Dialogue, MBCT en CFT. Ben je na het lezen van dit artikel enthousiast geraakt over de opleiding tot psychosociaal therapeut? Bekijk dan hier de pagina.
